7242
sayılı kanun 15.04.2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı gün
yürürlüğe girmiştir. Bu kanun ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına, ceza
kanunumuzda yer alan bazı suçların cezalarının miktarlarına, koşullu salıverme
ve denetimli serbestlik kurumlarının şartlarına ve sürelerine ve diğer bazı
konulara ilişkin değişiklik öngörmektedir. Kanun oldukça uzun ve madde
numaralarına boğulmuş olduğundan, sizler için daha anlaşılabilir olabilmesi
için en çok merak edilen hususlar aşağıda özetlenmiştir. Faydalı olmasını
dilerim.
Öncelikle bu
kanun kapsamına dahil olmayan yani herhangi bir indirime tabi olmayan suçlar
şunlardır;
Kasten öldürme suçu,
Uyuşturucu suçları,
Cinsel saldırı ve istismar suçları,
Yüzün sürekli değişikliğine sebebiyet veren kasten yaralama
suçu,
Kadına karşı şiddet suçları,
İşkence ve eziyet suçları,
Özel hayatın gizliliğine ilişkin suçlar,
Terör suçları
Değişiklikle
birlikte koşullu salıverilme için cezanın ne kadarının infaz edilmesi gerekmektedir?
Öncelikle
koşullu salıverilmenin ne olduğunu ve şartlarını belirtelim. Koşullu salıverilme
bir infaz rejimidir ve beraat anlamına gelmemektedir. Öncelikle kişiye verilmiş
bir hapis cezasının olması, bu hapis cezasının belli bir kısmının infaz
edilmesi ve mahkumun iyi halli olması gerekir. Bu şartlar sağlandıktan sonra
mahkumun cezasının kalan kısmını kasıtlı bir suç işlememek ve denetimli
serbestlik yükümlülüklerine uymak kaydıyla dışarıda tamamlayabilmesidir.
Değişiklikten
önce hükümlünün koşullu salıverilmesi için gereken süre genel olarak verilen
cezanın 2/3’ü idi. Değişiklikle birlikte bu süre 1/2’ye indirilmiştir. (Başta
sayılan suçlar hariç)
Değişiklikle
birlikte denetimli serbestlik süreleri nasıl düzenlenmiştir?
Yine
öncelikle denetimli serbestliğin ne olduğunu, şartlarını ve yükümlülüklerini
belirtelim. Denetimli serbestlik kanun tarafından belirtilen deneme süresinde,
kişinin cezasının sosyal hayat içerisinde infazına imkan sağlar. Amacı
hükümlülerin dış dünyaya uyumlarını sağlamak, aileleriyle bağlarını
sürdürmelerini ve güçlendirmelerini temin etmektir.
Hükümlünün
denetimli serbestlikten yararlanabilmesi için açık cezaevine geçmiş olması veya
açık cezaevine geçmeye hak kazanmış olması, iyi halli olması, denetimli
serbestlikten yararlanmayı talep etmesi (Denetimli serbestlik hükümlünün talebi
olmadan, kendiliğinden uygulanan bir uygulama değildir.) ve tahliye olduktan
sonra 5 gün içinde Denetimli Serbestlik Müdürlüğü’ne başvurması (01.01.2021
tarihine kadar başvuru süresi 25 güne çıkarılmıştır.) gerekmektedir.
Denetimli
serbestlikten yararlanan kişi hakkında kamuya yararlı bir işte ücretsiz olarak
çalışması, konutta gözetim altında tutulması, belli yerlere gitmekten men
edilmesi, belli programlara katılması, tedavi edilmesi gibi yükümlülüklerin
biri veya birkaçına hükmedilmesine karar verilir.
Yeni düzenleme
ile denetimli serbestlik süreleri 30.03.2020 tarihinden önce ve sonra işlenen
suçlar bakımından farklılık göstermektedir.
30.03.2020
tarihinden önce işlenen suçlar bakımından denetimli serbestlik süresi;
30.03.2020
tarihinden önce işlenen suçlar bakımından eski haliyle 1 yıl olan denetimli
serbestlik süresi 3 yıla çıkarılmıştır. Buna göre koşullu salıverilmesine 3 yıl
ve daha az süre kalan iyi halli hükümlüler denetimli serbestlikten
yararlanabilecektir.
Ayrıca
30.03.2020 tarihinden önce işlenen suçlar bakımından, hükümlünün açık
cezaevinde bulunması veya açık cezaevine geçmeye hak kazanmış olması şartı
aranmayacaktır.
30.03.2020
tarihinden sonra işlenen suçlar bakımından denetimli serbestlik süresi;
30.03.2020
tarihinden sonra işlenen suçlarda denetimli serbestlik süresi 1 yıldır. Koşullu
salıverilmesine 1 yıl ve daha az süre kalan iyi halli hükümlüler denetimli
serbestlikten yararlanabilirler. 30.03.2020 tarihinden sonra işlenen suçlar
bakımından, hükümlünün açık cezaevinde olması veya açık cezaevine geçmeye hak
kazanmış olması şartı devam etmektedir.
Başta
sayılan suçlar bakımından 1 yıllık denetimli serbestlik süresi suç tarihine
bakılmaksızın geçerliliğini korumaktadır.
Değişiklikle
birlikte doğrudan açık ceza infaz kurumlarında yerine getirilecek cezalar;
1. Kasıtlı
suçlardan toplam 3 yıl veya daha az hapis cezasına mahkum olanların ( terör
suçları, örgüt kurmak yönetmek veya örgüte üye olmak suçları ile örgüt
faaliyeti kapsamında işlenen suçlar ve cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen
suçlardan mahkum olanlar ile ikinci defa mükerrir olanlar ve koşullu
salıverilme kararının geri alınması nedeniyle cezası aynen infaz edilenler
hariç)
2. Taksirli
suçlardan toplam 5 yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkum olanların
3. Adli
para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilenlerin ve İcra ve İflas Kanunu
gereğince tazyik hapsine tabi tutulanların
cezalarının
doğrudan açık ceza infaz kurumlarında infaz edileceği düzenlenmiştir.
Yeni
düzenleme ile cezalarının alt ve üst sınırlarında değişiklik yapılan suçlar;
Kasten
yaralama suçunun nitelikli hallerine “kasten yaralamanın canavarca his saikiyle
işlenmesi” hali eklenerek diğer nitelikli hallerde yarı oranında artırılan cezanın
bu halde bir kat artırılacağı düzenlenmiştir.
Kasten
yaralama suçunun vücutta kemik kırığı çıkığına neden olması neticesinde ölüm
meydana gelirse verilecek cezanın üst sınırı 16 yıldan 18 yıla çıkarılmıştır.
Suç işlemek
amacıyla örgüt kurma suçunun cezasının alt sınırı 2 yıldan 4 yıla, üst sınırı
da 6 yıldan 8 yıla çıkarılmıştır. Örgüte üye olma suçunun alt sınırı 1 yıldan 2
yıla, üst sınırı da 3 yıldan 4 yıla çıkarılmıştır.
Tefecilik
suçunun cezasının üst sınırı 5 yıldan 6 yıla çıkarılmış ve 500 günden 5000 güne
kadar adli para cezası öngörülmüştür. Tefecilik suçunun örgüt faaliyeti
çerçevesinde işlenmesi de nitelikli hal olarak kabul edilerek verilecek cezanın
bir kat artırılacağı düzenlenmiştir.
Av. Başak BARAN
Ankara Barosu
Başak hanım 2016'da da bir düzenleme yapılmıştı. Yeniden bir indirim mi olacak ?
ReplyDeleteMerhaba. Evet 01.07.2016'dan önce işlenmiş olan bazı suçlara da infaz indirimi getirilmişti. Ancak burda iki kanun birlikte uygulanmaz. Yani yeniden bir indirim yapılmaz. Lehe olan kanun hükümleri, hükümlüye uygulanır.
Delete